Contact en onbeantwoorde vragen

Media-aandacht

Copyright

Links

Paniek omwille van een mogelijks vermiste te slopen bunker op het Dorp nr 2 te Westcappelle bleek allicht loos alarm (3/06/2020)

Jammer genoeg werd ook het jaar 2020 gestart met nieuw in dit geval "mogelijks" bedreigd militair erfgoed. Ditmaal opnieuw niet in mijn eigen regio maar in Westkapelle, een deelgemeente van Knokke Heist.

Al geruime tijd geleden kreeg ik de melding eens te moeten afzakken naar de Dorpstraat nr 2 in Westkapelle. Daar stond toen nog altijd een ondertussen al enkele jaren leegstaand en ondertussen geleidelijk aan vervallen appartementsgebouw. Er hing voor dit gebouw nog altijd een geel pamflet aangekleefd met de "bekendmaking beslissing omgevingsvergunning". Dit was op zijn beurt een totaal tot weinig zeggend document zijn want het meldt alleen de naam van de eigenares van het perceel en de omschrijving van de aanvraag "bouwen van 2 kantoren en 8 appartementen".

Hetgene waar op dit pamflet met geen woord werd over gerept, was wat er met de huidige gebouwen ging gebeuren en daar wrong nu net het schoentje. Ik zag ook niet veel graten in het slopen van de kale en ongezellige blok die daar nu gebouwd stond en sterk aan het vervallen was. Wel stoorde het te moeten vernemen dat onder deze woning nog een bunker zou steken. De huidige blok was er in elk geval deels op gebouwd. Nog storender was dat over die bunker amper documentatie te vinden was, wat er toch op wees dat hij al de vorige jaren in alle stilte zou verstopt gebleven zijn. Ook was hij toen totaal niet bereikbaar via de buitenzijde (mogelijks wel via de binnenzijde van het gebouw). je merkte wel duidelijk dat er iets raars was met dit gebouw omwille van de heuvel die links van het gebouw te zien was en waar het zelfs deels was opgebouwd. Er was zelfs een toegangsdeur naar het gebouw boven op de ondertussen totaal overwoekerde heuvel die blijkbaar bij de bouw nooit was verwijderd om een of andere onduidelijke reden. Vandaar ook allicht het vermoeden van de nog aanwezige bunker.
Westkapelle Dorp 2 woning met bunker er onder

In elk geval leek het mij weinig waarschijnlijk dat in dit geval opnieuw de meest erfgoedminnende weg zou gevolgd zijn om na te gaan of deze bunker eventueel de moeite loonde om hem dan al dan niet te bewaren. Er werd namelijk op het gele pamflet ook met geen woord gerept over wat met de gebouwen (en dus ook met de eventuele bunker) naar de toekomst ging gebeuren. Gezien er enkel sprake was van het bouwen van 2 kantoren en 8 appartementen, vreesde ik voor zeer weinig plaats voor de nog aanwezige bunker (als die er effectief was)...

Er werd dan ook via de website aangetekend geschreven naar de gemeente Knokke om inlichtingen in te winnen over wat daar lopende was. Ondertussen werd ook gevraagd via de website naar eventueel personen die er meer over wisten, deze info zeker te delen.

Uit deze gevraagde info kwam in elk geval zeer waardevolle aanvullende info aan het licht dit ik jullie bij deze wil delen.

Stützpunkt Westcapelle met onder andere de bunker W.N Capri die uiteindelijk de bunker is uit deze discussie

Ter hoogte van de respectievelijke plaats stond ten tijde van de Duitse WO II bezetting inderdaad een Duits klein steunpunt - weerstandsnest. Voor zover gekend is er ondertussen sprake van in totaal alvast een 4 tal bunkers waarvan er nog eentje zou bestaan. De 3 overige bunkers zijn allen zo goed als zeker gesloopt.

De bunker waarover deze webpagina handelt was in elk geval de enige type Regelbau 621 die het steunpunt bevatte. .

Gedetailleerd grondplan van deze bunker van het type Regelbau 621 zoals verkregen via Mr Pierre Nowak van de AWB (Atlantikwall België Groep). De schets is een na de oorlog gemaakt op basis van opmetingen uitgevoerd door het Belgisch leger.

Er zou alvast op Westkapelle, allicht in de buurt van het Regimentshoofdkwartier (zie hieronder) nog een intacte kleine manschappenbunker van het type 501 moeten staan. Hij zou sterk overgroeid moeten zijn maar details over de exacte locatie ontbreken mij op dit moment ook nog.

Rechts : Een kleine manschappenbunker type 501. (Atlantikwall veldboekje - P. Cornelis)

Er zou zeker ook nog nabij het voetbalplein van Westkapelle een bunker uit WO II gesloopt zijn die allicht ook deel uitmaakte van dit Weerstandsnest. Details van die bunker ontbreken voorlopig volledig.

De grootste bunker van het steunpunt stond bekend onder de naam Westcapelle Haus of Landhaus Westkapelle. Deze bunker zou van het type 117a geweest zijn.

Links : Een Bataljons- of Regiment gevechtstand van het type 117a (Atlantikwall veldboekje - P. Cornelis)

Deze toch vrij grote bunker stond nabij het kruispunt van de Kragendijk en de Kalvekeetdijk op de parking van het huidige restaurant Charl's.

Iets dieper ingaand op de exacte locatie van de verdwenen bunker type 621

Op Stützpunkt Westcapelle stond deze bunker gekend als W.N Capri (Weerstandsnest Capri). Tijdens WO II werd alvast voor 1943 al melding gemaakt van deze bunker. Hij was toen al gekend en gespot voor de geallieerden door de Belgische Spionagedienst "Service Marc". Volgens de verstrekte info was dit in theorie een standaard manschappenbunker die de naam "W.N. Capri" kreeg maar hier ter plaatse zou gebruikt geweest zijn als telefoonverbindingscentrale. Dit zou hebben kunnen kloppen gezien enkele honderden meters verder een groot Regiment Hoofdkwartier was gevestigd in de eerder gemelde bunker Westcapelle Haus.

Op onderstaande schets zie je de bunker aangeduid op een schets van dezelfde inlichtingendienst "Service Marc".

Schets van de locale situatie zoals geregistreerd door de inlichtingendienst "Service Marc" - eveneens verkregen via AWB Groep België.

Bovenstaande Schets van Google Earth bestrijkt dezelfde regio. De bunker W.N Capri dient dus volledig onderaan links gezocht te worden waar de Dorpstraat zich afscheid van de Natienlaan (afsplitsing bij het woord Natienlaan op de kaart). De op de oude schets herkenbare hoofdweg noordelijk is de Kragendijk. De horizontale hoofdweg is dan de Kalvekeetdijk. Hier vindt men ook op de kaart een verwijzing naar "Charl's". Ongeveer onder het woord op de foto moet Westcapelle Haus gestaan hebben.

Op de oude spionagekaart is zuiver te zien dat het kruispunt van Kalvekeetdijk en de Kragendijk, dus de regio direct rondom het Regimentshoofdkwartier enorm was versterkt in de zin van aanwezige loopgrachten, mijnenvelden en prikkeldraadversperringen. .

Wat blijft er heden nog over van deze bunkers

Er is jammer genoeg nog zeer weinig terug te vinden van wat hier ooit stond.

Wanneer de bunker W.N. Capri is gesloopt, is eigenlij vrij onduidelijk. Het is allicht de 1e bunker die werd gesloopt van de 4 gemelde structuren.

In 1985 werd alvast nog 1 bunker gesloopt (alle details ontbreken) in de nabijheid van het huidige voetbalplein. Hij werd in dezelfde periode gesloopt dat er ook nog een Duitse WO I bunker werd gesloopt van de Hollandstellung nabij de Rodenossenhoeve, ook te Westkapelle. Bij dezelfde hoeve zou nog een Duitse WO I commandobunker worden gesloopt in 1990.

Het Regimentshoofdkwartier Westcapelle Haus op de parking van het bij het huidige restaurant Charl's werd pas gesloopt in april 2007.

Met het verdwijnen van de vorige 3 bunkers, zou enkel nog een ook voor mij voorlopig vermiste kleine bunker van het type 501 op Westkapelle verweest achter blijven.

Waar stond nu exact de bunker W.N. Capri

Deze mysterieuze bunker is heden zo goed als zeker alvast grotendeels gesloopt. Kijk hiervoor naar de luchtfoto uit 1948 waar de bunker nog op te zien is.

Hierboven een luchtfoto van het NGI uit 1948. De bunker is er nog zeer zuiver op te zien. (Foto via AWB Groep)

Een actuele foto van Google Earth met dezelfde regio.

Van de kant van de Atlantikwall België groep wordt gemeld dat de bunker in elk geval vrij kort tegen de weg zou moeten hebben gestaan. Volgens hun inlichtingen was hij ook niet te situeren waar heden het te slopen gebouw stond (rode stip).Bij hen wordt hij gesitueerd op het braakliggende terrein er noordelijk van.

De twee kleine blauwe stippen zijn echter woningen die op de oude foto ook te zien zijn. De bunker stond ongeveer op dezelfde afstand van het 2e huis als de beide huizen onderling. De werkelijke locatie zal dan ook effectief eerder op het perceel te zoeken zijn waar nu de te slopen woning stond. Die veronderstelling is dan allicht wel juist.

Als je bijkomend kijkt naar de oriëntatie van de bunker zoals hij werd gebouwd en dit vergelijkt met het plan, zaten de toegangen naar de zuidkant (op de foto). Dit zou willen zeggen dat waar heden die heuvel zit onder die woning, mogelijks dat heel zware betonnen massief zal gezeten hebben dat je linksonder het plan kan zien. Het zou dan zeker ook niet te verbazen zijn dat men er bij het slopen er ooit niet is in geslaagd dit stuk te slopen en dit ooit deels is blijven zitten. Dat zou een logische verklaring geven voor de huidige nog bestaande heuvel die deels zo is behouden in de heden te slopen woning.

In elk geval is de bunker officieel gesloopt volgens de buurman links van de nu te slopen woning. Er zouden zelfs foto's moeten zijn waar de bunker nog opstaat. Hij zou vernield zijn door hem eerst gecontroleerd te dynamiteren. Er wordt echter geen uitleg gegeven waarom die heuvel links van de woning bestaat.

Voorlopig heb ik geen verdere info om aan te tonen of deze veronderstelling klopt. Dit wordt mogelijks nog vervolgd mocht daar meer duidelijkheid over komen.

In elk geval dient hier zeker geen intacte bunker meer verwacht te worden.Die kans is onbestaande omdat er wel degelijk al sprake geweest is van een sloping van deze structuur..

Indien u meer details weet over dit thema of verdere evoluties in de uitgevoerde sloping kent, blijft deze zeker welkom. Westkapelle is nu ook niet naast Wetteren om voortdurend te komen kijken hoe de werken evolueren. Mail in dat geval gerust naar info@bunkergordel.be.

Gebruikte bronnen:

  • Briefwisseling verkregen via Mr Pierre Nowak van de Antlanticwall België Groep.
  • Briefwisseling met de stad Knokke over de mogelijke aanwezigheid van een bunker.